Một nhà đầu tư đứng trước màn hình giao dịch chứng khoán tại Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang Trung Quốc vào ngày 7 tháng 7 năm 2015 (STR/AFP/Getty Images)
Bong bóng chứng khoán Trung Quốc đang bùng nổ, và hàng triệu người Trung Quốc có nguy cơ sạt nghiệp. Bên cạnh nỗi thống khổ của người dân vì có thể sẽ mất đi số tiền tiết kiệm cả đời, sự sụp đổ của thị trường này càng trở nên đặc biệt bởi vì Đảng Cộng sản Trung Quốc đã tạo ra và khuyến khích nó.
Trước khi bước vào năm mới, Trung Quốc đã phải đối mặt với tình trạng kinh tế tồi tệ nhất trong thời gian gần đây. Tăng tưởng giảm và bất ổn thị trường lặp đi lặp lại trong năm trước đó đã gây sốc thị trường toàn cầu vốn đã quen với sự tăng trưởng nhanh chóng của Trung Quốc, và gây sợ hãi cho cả chế độ đang phải dựa vào sự tăng trưởng đó để duy trì trật tự xã hội.
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cho rằng một thị trường chứng khoán đang lên sẽ là giải pháp tốt để nâng cao tính tin cậy của nền kinh tế. Nó có thể làm giảm bớt việc hao mòn tài chính của các công ty, làm giàu cho các nhà đầu tư, làm xao lãng những người thất nghiệp, và cho phép chính quyền địa phương và các ngân hàng nạp đầy túi tiền của họ.
ĐCSTQ kêu gọi lòng yêu nước và nhắm vào truy cầu giàu có của công dân bằng cách chỉ đạo các phương tiện truyền thông đăng những bài bình luận tán dương tính hấp dẫn của việc mua cổ phiếu.
Các phương pháp của ĐCSTQ đã thành công trong một khoảng thời gian. Số lượng tài khoản môi giới mới mở ra trong bốn tháng đầu năm 2015 là hơn cả năm 2012 và 2013 cộng lại.
Những gì ĐCSTQ đã làm là phục hồi giá cổ phiếu và khuyến khích các công dân đầu tư vào cổ phiếu.
Đầu tiên, ĐCSTQ nới lỏng các quy định, làm cho việc vay tiền cho các khoản đầu tư dễ dàng hơn. Tiếp theo, Đảng kêu gọi lòng yêu nước cũng như đánh vào mong ước làm giàu của công dân bằng cách chỉ đạo các phương tiện truyền thông đăng tải các bài bình luận tán dương lợi ích của việc mua cổ phiếu như là một cách để làm giàu trong khi cũng góp phần hỗ trợ chế độ. “Phát triển kinh tế và xã hội sẽ mang lại niềm tin quý báu và sự ủng hộ mạnh mẽ cho thị trường chứng khoán”, dòng kêu gọi trên trích từ một bài xã luận trên Tân Hoa Xã công bố ngày 31 tháng 8 năm 2014.
Ngày 28 tháng 11 năm 2014, doanh thu trung bình hàng ngày trên thị trường chứng khoán Thượng Hải đã vượt quá 200 tỷ nhân dân tệ (33 tỷ đô la Mỹ). Sáu tháng sau đó, vào cuối tháng Tư năm nay, doanh thu hàng ngày đã lên đến 161 tỷ đô la. Chỉ số Shanghai Composite – chỉ số thị trường chứng khoán của tất cả các cổ phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán Thượng Hải – cao gấp đôi năm ngoái.
Nhưng sự tăng trưởng đó đã được kích thích bởi những người dân Trung Quốc vốn có rất ít kinh nghiệm về tài chính – họ gồm nông dân, người về hưu, công nhân các nhà máy – những người đã đặt lòng tin vào lời kêu gọi của các nhà lãnh đạo Đảng để dốc tiền đầu tư, và quay trở lại, họ cũng mong muốn được Đảng bảo vệ khỏi tổn hại.
Hiện nay, các nhà đầu tư mới này tụ tập đông đúc tại các công ty môi giới xem các màn hình giao dịch trong sự tuyệt vọng, theo một báo cáo của CNBC từ Bắc Kinh.
“Chính phủ đã thao túng thị trường chứng khoán suốt thời gian này,” một nhà đầu tư giấu tên nói với CNBC. “Các cơ quan chức năng làm cho chúng tôi tin rằng chúng tôi có thể kiếm tiền từ một thị trường đang tăng giá nhưng thực sự chúng tôi đang rơi vào một vực thẳm, đang mất gần hết số tiền tiết kiệm cả đời của chúng tôi.”
Tiền đi vay
Mọi điều thực sự đã thay đổi khi các nhà điều hành Trung Quốc giới thiệu và khuyến khích công cụ thanh toán giao dịch ký quỹ đầy rủi ro, trong nỗ lực mở cửa thị trường và chuyển hướng đầu tư khỏi bất động sản, nơi các khoản đầu tư mang tính đầu cơ đã đạt tới mức bất hợp lý. Gần đây nhất là năm 2007, những người điều hành chứng khoán Trung Quốc đã cấm kinh doanh đầu cơ vay nợ – và vì lý do tốt.
Thông lệ giao dịch ký quỹ cho phép người dân Trung Quốc vay tiền với điều kiện họ phải đầu tư vào cổ phiếu; nói một cách khác là cho phép họ giao dịch chứng khoán trên số tiền vay mượn.
Giao dịch ký quỹ là giao dịch góp vốn lớn có nguy cơ cao.
Bị kích thích bởi bộ máy tuyên truyền mạnh mẽ của ĐCSTQ, gần 5 triệu nhà đầu tư bán lẻ đã mở tài khoản ký quỹ từ tháng 10 năm 2014, mức tăng đáng kể so với con số dưới một triệu tài khoản vào hai năm trước. Trong những tháng gần đây khối lượng giao dịch ký quỹ liên tục đạt các kỷ lục.
“Hơn một phần tư giá trị vốn hóa thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện đang được hỗ trợ thông qua ký quỹ, biến một thị trường cổ phiếu thành, trên thực tế, một thị trường nợ,” theo một bài viết của Scott Kennedy, một học giả Trung Quốc, với Trung tâm phi đảng phái về chiến lược và nghiên cứu Quốc tế (CSIS ).
Với một tỉ lệ [ký quỹ] đáng kể như vậy của thị trường, bất kỳ sự bất ổn định trong giao dịch ký quỹ sẽ có một tác động đáng kể lên thị trường. Vào đầu tháng Bảy, Shanghai Composite Index đã hiển thị mức biến động mạnh khi nó giảm 7.7% – mức giảm mạnh nhất trong hơn sáu năm – sau khi chính quyền thẳng tay trừng trị trong chốc lát ba nhà môi giới lớn kinh doanh giao dịch ký quỹ.
Giao dịch ký quỹ là giao dịch góp vốn lớn có nguy cơ cao. Nếu một khoản đầu tư bất ngờ thất bại, các nhà đầu cơ có thể mất đi không chỉ là tiền của họ, mà còn cả các tài sản bất kỳ được đưa vào như tài sản thế chấp cho các khoản vay ký quỹ.
Câu trả lời của ĐCSTQ: Thêm đòn bẩy tài chính
Khi thị trường chứng khoán bắt đầu tụt xuống nhanh, các nhà lãnh đạo của Trung Quốc liền quay sang Công ty tài chính chứng khoán Trung Quốc (CSF) như là đường dẫn đến Ngân hàng trung ương Trung Quốc hòng can thiệp và bơm tiền vào thị trường. CSF được thành lập năm 2010 với sự chấp thuận của Hội đồng Nhà nước chính phủ Trung Quốc, là thể chế duy nhất cung cấp các dịch vụ cho vay tài chính cho lợi nhuận để môi giới bán cổ phiếu ký quỹ.
Tôi chắc rằng nếu Đảng Cộng sản Trung Quốc thực sự quyết tâm giải cứu thị trường, họ có thể quay ngược nó qua đêm.
– Một nhà đầu tư Bắc Kinh không nêu tên, theo CNBC
ĐCSTQ cũng đã thử các biện pháp khác, nhưng dường như không có điều gì gây được tác động đáng kể trong việc ngăn chặn dòng chảy của các nhà đầu tư đang hoảng loạn thoát khỏi thị trường cổ phiếu. Đã có sự cắt giảm lãi suất và việc sử dụng các quỹ hưu trí của chính phủ để chống đỡ cho thị trường.
“Chúng tôi có sự tự tin và năng lực để đối phó với tất cả các loại rủi ro và thách thức, và để thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế bền vững, lành mạnh”, Thủ tướng Lý Khắc Cường cho biết trong một cuộc hội họp ở Bắc Kinh, theo Tân Hoa Xã, cơ quan thông tấn chính thức.
Đồng thời, một số những nhà đầu tư thông thường đang chất vấn vì sao những nhà lãnh đạo của họ không làm nhiều hơn nữa. “Tôi chắc rằng nếu Đảng Cộng sản Trung Quốc thực sự quyết tâm giải cứu thị trường, họ có thể lật ngược nó qua đêm”, một nhà đầu tư giấu tên ở Bắc Kinh nói, theo CNBC.
Thứ tư tuần trước, những nhà chức trách Trung Quốc vội vã thông qua nhiều chính sách mới được dự báo từ trước. Câu trả lời của họ: thậm chí cho phép đầu cơ nhiều hơn. Bây giờ bạn có thể sử dụng nhà của bạn như tài sản thế chấp cho các khoản vay ký quỹ – điều này rõ ràng là nguy hiểm hơn, đặc biệt là đối với các nhà đầu tư nghiệp dư.
Các nhà chức trách cũng chủ trương nới lỏng những quy định về tài sản thế chấp, không còn buộc các nhà đầu tư phải gửi ký quỹ bổ sung trong vòng hai ngày, nếu số tiền vay giảm xuống dưới 1,3 lần, theo Bloomberg.
Phí môi giới cũng có thể được gia hạn sáu tháng với các hợp đồng cho vay, thay vì phải trả lãi suất cho người môi giới và thanh khoản các vị trí bán ngay lập tức. Những biện pháp này giúp các nhà đầu tư kinh doanh cổ phiếu có thêm chút thời gian để cố gắng.
Những người có thể bán các cổ phiếu của họ đang phấn khởi và vội vã tràn vào các thị trường toàn cầu. Vào thứ tư, chỉ số Dow Jones Industrial Average giảm xuống mức thấp nhất trong vòng năm tháng trong khi hệ thống của giao dịch này bị treo gần bốn giờ do một lỗi kỹ thuật dường như không liên quan . Chỉ số S&P 500 giảm 1,7% và Nasdaq Composite giảm 1,8%.
Các chỉ số Shanghai Composite giảm 5,9%, mặc dù khoảng 40% cổ phiếu của Trung Quốc bị đóng băng giao dịch. Chỉ số này đã giảm 32,1% kể từ giữa tháng sáu, tương đương mức nó đã từng tăng điên cuồng từ tháng tư.
Ananda West, Epoch Times
(Đại Kỷ Nguyên VN)
0 comments:
Post a Comment